Τα αντιοξειδωτικά είναι χημικές ουσίες που εμποδίζουν τη δραστηριότητα άλλων χημικών ουσιών, γνωστές ως ελεύθερες ρίζες, που μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στα κύτταρα του οργανισμού. Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι η εξωγενής πρόσληψη αντιοξειδωτικών σχετίζεται με μειωμένη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου.
Μελέτες όμως σε ανθρώπους δεν έχουν δείξει αντίστοιχα αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα, μελέτες που έγιναν σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου όπως σε καπνιστές όπου τους χορηγήθηκαν συγκεκριμένες ποσότητες βιταμινών και μετάλλων (Α, Ε, β καροτίνης, σελήνιο, ψευδάργυρος) έδειξαν ότι η λήψη αντιοξειδωτικών συμπληρωμάτων δεν είχε καμία επίδραση στην πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου.
Επίσης μελέτες που έγιναν σε καρκινοπαθείς που έκαναν χημειοθεραπείες, έδειξαν όχι μόνο ότι δεν υπήρχε κάποιο όφελος αλλά σε κάποιες περιπτώσεις είχαν χειρότερα αποτελέσματα, ειδικά στους καπνιστές. Οι επίσημες Ευρωπαικές οδηγίες για τη διατροφή των καρκινοπαθών απαγορεύουν τη λήψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών και ακτινοθεραπειών. Επιτρέπεται μόνο η λήψη συγκεκριμένων βιταμινών ή μετάλλων όταν έχει βρεθεί ανεπάρκεια ή έλλειψη.
Σε κάποιες μελέτες που βρίσκονται ακόμα σε αρχικό στάδιο, τα αντιοξειδωτικά φαίνεται ότι προάγουν την ανάπτυξη του όγκου και την μετάσταση των καρκινικών κυττάρων σε ποντίκια. Μέχρι να εξακριβωθεί o ακριβής ρόλος των αντοιξειδωτικών στον καρκίνο είτε ως πρόληψη ή κατά τη διάρκεια της θεραπείας, θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση αντιοξειδωτικών ή πολυβιταμινούχων σκευασμάτων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
“Antioxidant and cancer prevention” reviewed 6 February 2016, National Cancer Institute (NIH), cancer.gov
“Espen Guidelines on nutrition in cancer patients”, European Society for Clinical Nutrition and Metabolism, 2016.